Een kerk missionair? Houd toch op: social media!

Kerken moeten missionair zijn, vinden veel kerken en instanties. Daar is wel wat voor te zeggen, maar het is lang niet zo geweest. Op dit moment wordt er van kerken verwacht dat ze doen aan contact, PR, uitstraling, communicatie met de buitenwereld. Prima zaak natuurlijk. Want zonder dat is het al gauw wat duf en stoffig. Maar het is lang anders geweest.

Zendingsgenootschappen en zendingsordes hebben het grote zendingswerk gedaan. Wereldwijd. En in Utrecht bijvoorbeeld had je in de vorige eeuw de Stadszending. Dat was een uitgebreid netwerk van evangelisten, inloophuizen, activiteiten voor contact over geloof. Dat gebeurde allemaal buiten de kerk. Heel bewust. Het doel van de stadszending was om niet-christenen én de kerken tot geloof te brengen. Op een gegeven moment werd de financiering en de structuur van de Stadzending wat wankel. Maar men heeft zich tot het uiterste verzet tegen opname in de kerkelijke structuur. Men wist dat het missioniaire elan zou verschrompelen als men onderdeel van de kerk zou worden. En zo is het gegaan. In het voortreffelijke “80 jaar stadszending te Utrecht” van G.Siebert en J.Zeilstra wordt hierover verteld.

Moeten kerken nu missionair zijn? Er zit een vreemde knoop in die gedachte, immers, hoe kun je missionair zijn en tegelijk zelf al je structuur en aanpak klaar hebben liggen? Hebben de mensen die je bereikt daar dan zelf geen stem in? Paulus deed dat beslist anders. Hij scrheef een brief aan de mensen in Rome. in die brief vroeg hij niet of zij even missionair wilden gaan doen. Nee, hij vroeg of ze hem wilden steunen om door te reizen naar Spanje. Hij vertelde, waar hij maar kwam, over geloof. De gemeenten die daaruit ontstonden vonden zelf uit in welke structuur en aanpak ze verder gingen.

Die oude tijden herleven met Social Media. Eén van de effecten van oprukkend Social Media gebruik is dat vaste structuren en centrale leiding onderuit gaan. Ervoor in de plaats komt een diffuus soort lidmaatschap, dat meer een netwerk karakter heeft, dan een vaste organisatie. Klanten, leveranciers, leidingegevenden, passanten en meewerkers staan communicatief op hetzelfde niveau. Als je als kerk werkelijk social media integreert dan vindt missionair werk plaats door wie dat maar oppakt, maar niet door de organisatie of het instituut. Want persoonlijke stijl, authenticiteit, doorzichtigheid van aanpak, en helderheid van boodschap en bedoelingen  kenmerken de communicatie via Social Media. Het instituut doet een stap terug. De gedrevenheid van personen doet een staop naar voren. Kerken kunnen zo haarden van missionair verzet zijn tegen secularisatie zijn, maar geen missionaire instituten als zodanig.

Welkom Facebook, voor een nieuw hoofdstuk in de zendingsgeschiedenis.